Η αλκοολική κατάχρηση είναι η συχνότερη από τις συνδεόμενες με ουσίες διαταραχές και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Συνδέεται συνήθως και με οργανικές και με ψυχιατρικές διαταραχές, όπως οι διαταραχές της διάθεσης,
οι αγχώδεις διαταραχές και η αυτοκτονία. Ενώ περιλαμβάνει και απώλεια μνήμης, απώλεια συνείδησης και βλάβες στον εγκέφαλο και στο ήπαρ.
Συχνά η κατάχρηση αλκοόλ διαφεύγει της διάγνωσης καθώς αποτελεί ουσία, η οποία σε λογικά πλαίσια είναι κοινωνικά επιτρεπτή. Έτσι αν δεν φτάσει σε σημείο κοινωνικής και επαγγελματικής έκπτωσης, το άτομο δεν θα ζητήσει βοήθεια.
Έρευνες πάνω στην κατάχρηση αλκοόλ έδειξαν ότι τα άτομα μέσα από αυτή την συμπεριφορά προσπαθούν να διαχειριστούν ψυχοπιεστικά γεγονότα και να απαλλαγούν από δυσάρεστα συναισθήματα. Φάνηκε ακόμα, ότι ο τρόπος που χρησιμοποιούσαν τα άτομα για να διαχειριστούν το στρες του καθόριζε όχι μόνο την εμπλοκή με την ουσία αλλά και την ποσότητα που θα κατανάλωναν. Η σχέση του αλκοόλ και του στρες είναι αμφίδρομη: το μεν αλκοόλ αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει ο οργανισμός το στρες, το δε στρες αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει το αλκοόλ τον οργανισμό. Έτσι, αν η αντιμετώπιση και διαχείριση του στρες γινόταν με τον θυμό, υιοθετώντας παθητική στάση, έντονο αρνητισμό ή/και κατηγορούσαν τον εαυτό τους για ότι τους συνέβη και προσπαθούσαν να αποφύγουν τη δυσκολία οι ποσότητες αλκοόλ φαινόταν να είναι αυξημένες ακόμα και αν υπήρχε ένα υποστηρικτικό οικογενειακό και κοινωνικό δίκτυο.
Τα οφέλη που θα αποκομίσουν τα άτομα από τη συμμετοχή τους στο εν λόγω πρόγραμμα, είναι τα ακόλουθα:
- Μείωση των συμπτωμάτων του στρες
- Ενδυνάμωση του ατόμου για την διακοπή του αλκοόλ
- Μείωση των υποτροπών
- Μείωση της καταχρηστικής συμπεριφοράς
- Υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών (διατροφή, άσκηση, ρουτίνα, ύπνος κλπ.)
- Ενδυνάμωση του ατόμου
- Βελτίωση των κοινωνικών και των διαπροσωπικών σχέσεων
Campbell J., Szumlinski, Kippin T. (2009). Contribution of early environmental stress to alcoholism vulnerability. Alcohol, 43(7):547-554
Veenstra M., Lemmens P., Friesema I. et al (2007). Coping style mediates impact of stress on alcohol use: a prospective population based study. Addiction, 102(12):1890-8
Lazarus R., Folkman S. (1984).Stress, appraisal and coping. Springer Publishing Company
Heilig M., Egli M., Crabbe J.C, Becker H. (2010). Acute withdrawal, protracted abstinence and negative affect in alcoholism: Are they linked? Addict Biol.; 15(2): 169–184
Piling J., Konkoly B., Demetrovics Z., Kopp M. (2012). Alcohol use in the first three years of bereavement: a national representative survey. Substance abuse Treatment, Prevention and policy, 7:3
Grimby A, Johansson A. (2009).Factors related to alcohol and drug consumption in Swedish widows. Am J Hosp Palliat Care.;26(1):8-12
Esposito Smythers C., Spirito A., Uth R., LaChance H., (2006). Cognitive Behavioral treatment for suicidal Alcohol abusing adolescents:development and pilot testing. Am J. Addict. 15(1):126-130
Brewer J. et al (2009). Mindfulness Training and stress reactivity in substance abuse: results from a randomized, controlled stage I Pilot Study. Subst Abuse. 30(4):306-317
Zgierska A. et al (2009). Mindfulness Meditation for substance use disorders: a systematic review. Subst Abuse. 3094):266-294