ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΙΕΙΝΩΝ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ «ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ»
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ
Δρ. Δαρβίρη Χριστίνα* Δρ. Χρούσος Γεώργιος*
Καθηγήτρια Προαγωγης Υγείας, Πρόληψης και Επιδημιολογίας Καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας
Πρόεδρος Επίτιμος Πρόδερος
Πρόεδροι (Δαρβίρη Χ. Πρόεδρος και Χρούσος Γ. Επίτιμος Πρόεδρος),της Επιστημονικής Εταιρείας Ελέγχου του στρες και Προαγωγής της Υγείας www.stresssociety.gr
Καθηγητές και Ιδρυτές του Μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών, "Η επιστήμη του στρες και η προαγωγή της υγείας" της Ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών από το 2008
Το πρόγραμμά μας είναι ποιο επίκαιρο από ποτέ, αφού εστιάζει στο στρες (οικογενειακό, εργασιακό, κοινωνικό) και τον τρόπο ζωής, παράγοντες που επιβαρύνουν την παχυσαρκία, την υπέρταση, τα καρδιαγγειακά, το σπλαχνικό λίπος, την υπνική άπνοια και την χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια, δηλαδή τις ασθένειες που προτιμάει ο κορονοϊός. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα με αποτέλεσμα την καλύτερη πρόληψη των ιώσεων (οι οποίες σύμφωνα με τον ΠΟΥ θα είναι οι νόσοι του 21ου αιώνα) συμπεριλαμβανομένου του κορονοϊού. Θα επηρεάσει το PTSD (Post-traumatic stress disorder) το μετατραυματικό στρες του lockdown. Τα νοσήματα που έρχονται πρώτα στην προτίμηση του κορονοϊου είναι η παχυσαρκία, η υπέρταση, ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά, νοσήματα που έχουν να κάνουν με το στρες και τον τρόπο ζωής.
Γιατί ένα πρόγραμμα διαχείρισης του στρες και αλλαγής του τρόπου ζωής στην Ελλάδα;
Τον Μάιο του 2019, διεθνής έρευνα αναδεικνύει την Ελλάδα πρώτη στο στρες σε 140 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο (μετά ακολουθούν οι Φιλιππίνες). Η Ελλάδα είναι πρώτη στην παχυσαρκία των ενηλίκων και των παιδιών στην Ευρώπη, πρώτη στις καρδιοπάθειες, τα προβλήματα ψυχικής υγείας,το κάπνισμα, τον καρκίνο του πνεύμονα κ.λπ.
Τι είναι η Τεχνική της Πυθαγορείου Αυτογνωσίας (ΠΑ);
H Πυθαγόρειος Αυτογνωσία (ΠΑ) είναι μία «Επιστημονική τεχνική διαχείρισης του στρες, εγκατάστασησ υγιεινών συμπεριφορών, βελτίωσης της μνήμης και ευεξίας», με κατοχυρωμένα πνευματικά δικαιώματα.
Είναι μία καινοτόμος ολιστική μη φαρμακευτική τεχνική «γνωσιακής αναδόμησης» και εκπαίδευσης υγείας σχεδιασμένη σύμφωνα με τη νέα αντίληψη της Υγείας «Ιατρική του τρόπου ζωής βασισμένη σε ιατρικές αποδείξεις» (life style medicine–evidence-based medicine).Εμπεριέχει και άλλες επιστημονικές μεθόδους διαχείρισης του στρες επιστημονικά τεκμηριωμένες. Είναι εύκολη στη πρακτική καθημερινή εξάσκησή της, ώστε το άτομο να μπορέσει να ελέγξει το στρες, το άγχος, να βελτιώσει τον ύπνο του και την υγεία του γενικά, να αλλάξει τον τρόπο ζωής του, βάζοντας υγιεινές επιλογές και συμπεριφορές στην καθημερινή του ρουτίνα, αναπτύσσοντας έναν τρόπο ζωής που προάγει την υγεία, ενδυναμώνει την μνήμη, την αυτογνωσία τον αυτοέλεγχο και αυξάνει το συνολικό αίσθημα ικανοποίησης και ευεξίας από τη ζωή.
Η τεχνική ενεργοποιεί τη διαδικασία μίας βαθιάς πνευματικής ενδοσκόπησης, που επιτρέπει στο ίδιο το άτομο να εκτιμήσει, να ανταμείψει ή να επικρίνει τις πράξεις του ανεξάρτητα από τις τοξικές συνέπειες του στρεσογόνου γεγονότος και του αρνητικού συναισθήματος που αλλοιώνουν τη σκέψη και τις επιλογές. Συνολικά, η ΠΑ αποθαρρύνει το άτομο να λειτουργεί αυτόματα και απερίσκεπτα (π.χ. κατανάλωση γρήγορου φαγητού, λανθασμένες διατροφικές επιλογές, έλλειψη άσκησης, κάπνισμα, αλκοόλ, προβληματικές διαπροσωπικές σχέσεις στην προσωπική του ζωή και την εργασία, απουσία οργάνωσης, επιβεβαρυμμένο πρόγραμμα, κτλ.) και προωθεί ένα τρόπο ζωής με νόημα, και ανταποδοτικότητα.
Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί στη βάση των αρχών της Πυθαγορείου Φιλοσοφίας-σύστημα αξιών- οι οποίες έχουν επικαιροποιηθεί και έχουν προσαρμοστεί στο σήμερα, ενσωματώνοντας όλη την τελευταία επιστημονική γνώση της ιατρικής του τρόπου ζωής σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες των διεθνών επιστημονικών φορέων (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, επιστημονικές εταιρείες, καθώς και τη διεθνή βιβλιογραφία ). Εμπλουτίζεται διαρκώς με τα νέα επιστημονικά δεδομένα.
Το άτομο διδάσκεται με επιστημονικά εργαλεία και μεθόδους διαχείρισης του στρες.
Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα εκπαίδευσης;
Η εκμάθηση της τεχνικής γίνεται μόνο από καθηγητές και εξειδικευμένους επιστήμονες στην διαχείριση του στρες, και περιλαμβάνει 8 εβδομαδιαίες συναντήσεις (2 μήνες) διάρκειας 3 ωρών η καθεμία (εκτός από την πρώτη και την τελευταία εβδομάδα που διαρκούν 5 ώρες καθώς διεξάγονται ειδικές μετρήσεις). Πραγματοποιούνται και ατομικά ραντεβού. Σε κάθε συνάντηση δίνονται οδηγίες εφαρμογής για την επόμενη εβδομάδα και εύκολα ελέγχεται η εφαρμογή τους.(Διανέμεται κάθε εβδομάδα και σχετικό υλικό)
Το χρονικό αυτό διάστημα κρίνεται απαραίτητο επειδή η αλλαγή της συμπεριφοράς δεν γίνεται εύκολα, και χρειάζεται χρόνο και βιωματικό τρόπο για να αλλάξει και να εγκατασταθεί η νέα σωστή συμπεριφορά στην υγεία και το άτομο με τα νέα εργαλεία στη φαρέτρα του να μπορεί να ελέγχει και να προάγει την υγεία του ο ίδιος χωρίς την παρουσία επαγγελματία υγείας.
Κατά την διάρκεια των εβδομαδιαίων αυτών συναντήσεων γίνεται εκμάθηση όλων των απαιτούμενων δεξιοτήτων για την εφαρμογή της τεχνικής, (εξάσκηση τεχνικών ελέγχου του στρες, εφαρμογή τεχνικών τροποποίησης τρόπου ζωής, έλεγχος και συστηματική πρακτική εξάσκηση της ΠΑ κτλ.).
Την πρώτη και την τελευταία εβδομάδα του προγράμματος, γίνονται μετρήσεις και εξετάσεις ώστε να καταγραφεί επιστημονικά το όφελος, και να δοθεί ατομικά στον κάθε ενδιαφερόμενο το αποτέλεσμα αυτών. Το πρόγραμμα ακολουθεί φυσικά αυστηρούς κανόνες ηθικής και δεοντολογίας με τήρηση του απορρήτου των προσωπικών δεδομένων.
Οι μετρήσεις γίνονται με ειδικά επιστημονικά εργαλεία -σταθμισμένα στον Ελληνικό πληθυσμό, ερωτηματολόγια, βιολογικούς δείκτες και περιλαμβάνουν ενδεικτικά:
Εργαλεία εκτίμησης επιπέδων υγείας:
- Σωματομετρικά χαρακτηριστικά (ύψος, βάρος, περίμετρος λαιμού, περίμετρος μέσης, κοιλιακή παχυσαρκία, δείκτης μάζας σώματος).
- Μέτρηση ενδοσπλαχνικού λίπους (λιπομέτρηση και μέτρηση αναλογίας γενικού λίπους έναντι μυϊκής μάζας).
- Μέτρηση αρτηριακής πίεσης με ειδική εκπαίδευση στον έγκυρο τρόπο μέτρησης της αρτηριακής πίεσης, με βάση τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα για μέτρηση στο σπίτι. (Οι περισσότεροι άνθρωποι μετρούν λάθος την πίεσή τους με αποτέλεσμα να παίρνουν λάθος φαρμακευτική αγωγή).
- Εξετάσεις αίματος (γλυκόζη, χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, γλυκοζιομένη αιμοσφαιρίνη, CRP, βιταμίνες).
Εργαλεία εκτίμησης σωματικού και ψυχολογικού στρες:
- Μέτρηση αντιλαμβανόμενου στρες.
- Μέτρηση άγχους.
- Μέτρηση καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
- Μέτρηση θυμού.
- Λήψη κορτιζόλης τρίχας (ορμόνης του στρες), για αξιολόγηση χρόνιου στρες (έως και 3 μήνες).
- Εκτίμηση καρδιακού ρυθμού με βάση την μεταβλητότητα σε συνθήκες εικονικού stress test (HRV).
- Αξιολόγηση του σωματικού στρες μετρώντας την λειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος, με την χρήση του μηχανήματος της βιοανάδρασης (biofeedback).
Εργαλεία αξιολόγησης γνωστικών λειτουργιών και μνήμης
- Ειδικά τεστ για μέτρηση συγκέντρωσης/προσοχής.
- Ειδικά τεστ για μέτρηση της ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών.
- Τεστ για γνωστική και ψυχική κόπωση.
Εργαλεία αξιολόγησης τρόπου ζωής
- Διατροφικές συνήθειες.
- Φυσική δραστηριότητα.
- Ρουτίνα.
- Ποιότητα ύπνου.
- Καπνιστικές συνήθειες.
- Ιατρικό ιστορικό.
Εργαλεία μέτρησης βιολογικής ηλικίας
Σε συνεργασία με εξειδικευμένα εργαστήρια υψηλού επιστημονικού επιπέδου, γίνεται έλεγχος ειδικών βιοδεικτών όπως το μήκος των τελομερών οι οποίοι είναι οι κύριοι μηχανισμοί ρύθμισης της κυτταρικής γήρανσης. Με τους βιοδείκτες αυτούς γίνεται προσδιορισμός της πραγματικής ηλικίας έναντι της χρονολογικής. Για παράδειγμα, αν κάποιος είναι 40 ετών και η βιολογική του ηλικία είναι 55 ή και το αντίθετο, δηλαδή αν η χρονολογική του ηλικία είναι 55 και η βιολογική του είναι 40, δημιουργούμε προσωπικό πρόγραμμα αντιστροφής. Και αυτές οι μετρήσεις γίνονται στην αρχή του προγράμματος, εκδίδοντας την ταυτότητα βιολογικής ηλικίας, καθώς επίσης και στο τέλος του προγράμματος και η ταυτότητα επανεκδίδεται και συγκρίνεται με τη χρονολογική ηλικία. Αυτό το πρόγραμμα αξιοποιεί στην πράξη τις έρευνες σχετικά με την διατήρηση της «νεότητας» και της επιβράδυνσης της γήρανσης των κυττάρων.
Μέτρηση Αγγειακής Ηλικίας. Με βάση τις τελευταίες έρευνες η μέτρηση του έσω χιτώνα των αγγείων, βοηθάει να κατανοήσουμε την αθηρωμάτωση, την σοβαρότητά της καιτην εξέλιξή της, η οποία προβλέπει την εξέλιξη της υγείας ενός ανθρώπου. Η υπέρταση ή τα αυξημένα λιπίδια (απλοί παράγοντες κινδύνου) φτάνουν, ώστε μετά από 5-10 χρόνια να εμφανιστεί έμφραγμα ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Είναι δυνατόν ένας άνθρωπος 50 ετών να είναι συνομήλικος στην αγγειακή ηλικία με έναν άνθρωπο 70 ετών; Αυτό οφείλεται κυρίως στο σύγχρονο τρόπο ζωής στο στρες, στις κακές διατροφικές συνήθειες, στην έλλειψη άσκησης κ.λπ.
Ποια είναι τα αναμενόμενα οφέλη από την συμμετοχή μου;
Οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα, αποκτούν νέες δεξιότητες να ελέγχουν τον εαυτό τους και το περιβάλλον τους να μάθουν να τον παρατηρούν να τον αυτοαξιολογούν και να αποκτούν ενσυνείδηση και αυτεπίγνωση ώστε να κάνουν διορθωτικές κινήσεις εκμεταλλευόμενοι τα οφέλη της γνώσης και της πρακτικής εφαρμογής της τεχνικής της Πυθαγορείου Αυτογνωσίας για τέλεια υγεία.
Μέσα από επιστημονικές μετρήσεις μαθαίνουν τι άλλαξε, συγκρίνοντας το πριν και το μετά του προγράμματος ώστε να έχουν κίνητρο για τη συνέχισή του.Επίσης, αποκτούν νέους πόρους, εκπαιδεύονται και δρουν για το πολυτιμότερο αγαθό, την υγεία, επιδρώντας σε όλες τις διαστάσεις της, την σωματική-ψυχική- πνευματική-συναισθηματική και κοινωνική. Προηγούμενες έρευνες έχουν αναδείξει σημαντικά οφέλη από την συμμετοχή στο πρόγραμμα στα οποία περιλαμβάνονται:
- Έλεγχος και μείωση σωματικού στρες
- Έλεγχος και μείωση συναισθηματικού στρες (αντιλαμβανόμενου στρες)
- Μείωση άγχους
- Έλεγχος καταθλιπτικών συμπτωμάτων
- Βελτίωση γνωστικών λειτουργιών (μνήμη, συγκέντρωση, προσοχή αντίληψη ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών κ.λπ.)
- Μειωμένη σωματική και ψυχική κόπωση (μείωση πόνων)
- Υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής
- Βελτίωση καθημερινής ρουτίνας
- Ευαισθητοποίηση για άσκηση. Αυξημένη φυσική δραστηριότητα (περπάτημα, γυμναστική, κολύμπι, ποδήλατο κ.λπ. )
- Βελτίωση της διατροφής, καλύτερες διατροφικές επιλογές (μεσογειακή διατροφή κ.λπ.)
- Μείωση καπνίσματος
- Μείωση Βάρους
- Έλεγχος παχυσαρκίας και κοιλιακής παχυσαρκίας.
- Έλεγχος και μείωση αρτηριακής πίεσης.
- Μείωση πονοκεφάλων.
- Μείωση γλυκόζης και γλυκοζιομένης αιμοσφαιρίνης
- Μείωση συμπτωμάτων ευερέθιστου εντέρου
- Μείωση της χρήσης των φαρμάκων
- Βελτίωση ποιότητας ύπνου και υπνικής άπνοιας
- Βελτίωση γενικής υγείας και ποιότητας ζωής
- Βελτίωση της ακαδημαϊκής επίδοσης
- Βελτίωση στις διαπροσωπικές σχέσεις (τοποθέτηση ορίων).
- Ανάπτυξη διεκδικητικής συμπεριφοράς
- Βελτίωση στην ψυχική υγεία με διαχείριση θυμού, μείωση φόβων, μείωση κρίσεων πανικού
- Μειωμένο αίσθημα ενοχών
- Αύξηση αυτοεκτίμησης, αυτοπεποίθησης, αυτοεικόνας οργανωτικής ικανότητας, δημιουργικότητας αυτοαποτελεσματικότητας.
Η βελτίωση των παραπάνω δεικτών θα έχει επίδραση στη βελτίωση της βιολογικής ηλικίας, π.χ το μήκος των τελομερών και των υπολοίπων βιολογικών παραμέτρων με αποτέλεσμα την αντιστροφή της γήρανσης και τη διατήρηση της νεότητας, την ποιότητα ζωής, τη μείωση της νοσηρότητας και την παράταση της ζωής (η μέτρηση στο τέλος του προγράμματος θα δείξει την αλλαγή).
Ποιος μπορεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα:
- Οποιοσδήποτε θα ήθελε να βελτιώσει τους παραπάνω δείκτες.
- Υγιείς που θέλουν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους και να εγκαταστήσουν ένα υγιεινό τρόπο ζωής για τέλεια υγεία και να γνωρίσουν και να βελτιώσουν τη βιολογική τους ηλικία.
- Άτομα που επιθυμούν να ελέγξουν το στρες τους (π.χ στην οικογένεια, στις σπουδές, στο επάγγελμα, στις διαπροσωπικές σχέσεις κ.ά) με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται σωματικά (π.χ κεφαλαλγίες η άλλους πόνους) ή ψυχικά (π.χ έντονο άγχος, μειωμένη αυτοεκτίμηση, απώλεια αυτοπεποίθησης κ.ά) ή σε άτομα που ήδη έχουν εμφανίσει κάποια σωματική η ψυχολογική νόσο στις οποίες το στρες έχει παίξει καταλυτικό ρόλο, όπως υπέρταση, κατάθλιψη αλλά και άλλου είδους προβλήματα όπως:
- Αϋπνία, προβλήματα μνήμης, κρίσεις πανικού, καταθλιπτικά συμπτώματα, άτομα υπέρβαρα, παχύσαρκα, ή με μεταβολικό σύνδρομο, σεξουαλικές δυσλειτουργίες κ.λπ
- Επίσης άτομα με διαβήτη, αυτοάνοσα νοσήματα, ινομυαλγία, ψωρίαση, ερυθηματώδης Λύκος, ευερέθιστο έντερο, σκλήρυνση κατά πλάκας, καρδιαγγειακά, καρκίνο, και γενικά με οποιοδήποτε άλλο χρόνιο νόσημα, με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού τους.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΜΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΟΛΙΣΤΙΚΟ - ΔΕΝ ΕΠΕΜΒΑΙΝΟΥΜΕ, ΔΕΝ ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΜΕ, ΔΕΝ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΟΥΜΕ, ΔΕΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΟΥΜΕ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ. Ο ασθενής, συνεχίζει κανονικά τη θεραπεία του, ενώ μπαίνει στο πρόγραμμα με την παρακολούθηση και την σύμφωνη γνώμη του θεράποντος γιατρού του βελτιώνοντας δραστικά την υγεία του και την ποιότητα ζωής του.
Έχει εφαρμοστεί και συνεχίζεται να εφαρμόζεται στους παρακάτω πληθυσμούς στο παρελθόν ερευνητικά, πιλοτικά με θεαματικά αποτελέσματα τα οποία έχουν δημοσιευτεί η βρίσκονται υπό δημοσίευση σε επιστημονικά περιοδικά διεθνούς κύρους (ίδε παρακάτω σχετικές δημοσιεύσεις). Αναλυτικά:
- Σε φαινομενικά υγιής πληθυσμούς.
- Στο τόπο δουλειάς για την αντιμετώπιση του στρες στην Εργασία (Νόκια )
- Σε αστυνομικούς (για το εργασιακό στρες)
- Σε Φροντιστές ασθενών (για το εργασιακό στρες- κέντρο αποκατάστασης Αναπήρων )
- Σε άτομα με αυξημένο σπλαχνικό λίπος, Παχυσαρκία, διαβήτη, υπέρταση (Ιατρείο Παχυσαρκίας- Διαβήτη Λαϊκό Νοσοκομείο)
- Σε άτομα με προβλήματα ύπνου, (Ιατρείο ύπνου του Ευαγγελισμού και Ιατρείο ύπνου του Αιγινητείου)
- Σε άτομα με υπνική άπνοια (Ιατρείο υπνικής άπνοιας ευαγγελισμού)
- Σε άτομα με ακμή (νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός)
- Σε άτομα με καρκίνο του μαστού (Νοσοκομείο Άγιος Σάββας )
- Σε άτομα με ευερέθιστο έντερο (Γαστρεντερολογική κλινική Ναυτικού νοσοκομείου)
- Σε άτομα με κατάθλιψη (Κέντρο Ψυχικής Υγείας Περιστερίου)
- Σε άτομα με κρίσεις πανικού (Κέντρο ψυχικής υγείας Περιστερίου)
- Σε άτομα με ήπια γνωστική έκπτωση ιατρείο μνήμης (Νοσοκομείο Νίμιτς)
- Σε γυναίκες με ινομυαλγία (Αιγινήτειο Νοσοκομείο)
- Σε άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας (Ιατρείο Σκλήρυνσης Αιγινητείου)
- Σε πρωτοετείς φοιτητές του πανεπιστημίου.
Ημερομηνία διεξαγωγής του προγράμματος:
Όλες οι παραπάνω ομάδες μπορούν να συμμετάσχουν σε προγράμματα που γίνονται ανα τακτά χρονικά διαστήματα, γι αυτό δηλώστε το ενδιαφέρον σας στο τηλέφωνο 6982482951.
Κόστος: Το συνολικό καινοτόμο ολιστικό μη φαρμακευτικό πρόγραμμα «Πυθαγόρειος Αυτογνωσία για Διαχείριση του Στρες, Βελτίωση Μνήμης και Ευεξίας» κοστίζει 2.500 Ευρώ. Το πρόγραμμα προπληρώνεται.
Στείλτε e-mail εκδήλωσης ενδιαφέροντος στο: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Τηλέφωνο επικοινωνίας:6982482951
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Athanasopoulou S, Simos D, Charalampopoulou M, Tentolouris N, Kokkinos A, Bacopoulou F, Aggelopoulou E, Zigkiri E, Chrousos GP, Darviri C, Gonos ES. Significant improvement of stress and aging biomarkers using a novel stress management program with the cognitive restructuring method "Pythagorean Self-Awareness Intervention" in patients with type 2 diabetes mellitus and healthy adults. Mech Ageing Dev. 2021 Jul 1;198:111538. doi: 10.1016/j.mad.2021.111538. Epub ahead of print. PMID: 34217756.
- Panagopoulou Z, Artemiadis AK, Chrousos GP, Darviri C, Anagnostouli MC. Pythagorean Self-Awareness Intervention for Multiple Sclerosis Patients: A Quasi-Experimental Pragmatic Trial. Arch Clin Neuropsychol. 2021 Jun 15:acab044. doi: 10.1093/arclin/acab044. Epub ahead of print. PMID: 34128954.
- Psarraki, E. E., Bacopoulou, F., Panagoulias, E., Michou, M., Pelekasis, P., Artemiadis, A., & Darviri, C. (2021). The effects of Pythagorean Self-Awareness Intervention on patients with major depressive disorder: A pilot randomized controlled trial. Journal of Psychiatric Research.
- Liakopoulou, D., Tigani, X., Varvogli, L., Chrousos, G. P., & Darviri, C. (2020). Stress management and health promotion intervention program for police forces. International Journal of Police Science & Management, 22(2), 148-158.
- Sioula, E. K., Tigani, X., Artemiadis, A. K., Vlachakis, D., Chrousos, G. P., Darviri, C., & Alexopoulos, E. C. (2020). An 8-week Stress Management Program in Information Technology Professionals and the Role of a New Cognitive Behavioral Method: a Pilot Randomized Controlled Trial. Journal of molecular biochemistry, 9(1), 22.
- Zigkiri, E. S., Nicolaides, N. C., Bacopoulou, F., Simos, D., Vlachakis, D., Chrousos, G. P., & Darviri, C. (2020). The Effect of the Pythagorean Self-Awareness Intervention on Psychological, Lifestyle and Cognitive Measures of a Community Sample. Journal of molecular biochemistry, 9(1), 32.
- Charalampopoulou, M., Bacopoulou, F., Syrigos, K. N., Filopoulos, E., Chrousos, G. P., & Darviri, C. (2020). The effects of Pythagorean Self-Awareness Intervention on breast cancer patients undergoing adjuvant therapy: A pilot randomized controlled trial. The Breast, 49, 210-218.
- Simos, D. S., Kokkinos, A., Tentolouris, N., Dimosthenopoulos, C., Mantzou, E., Artemiadis, A., ... & Darviri, C. (2019). Pythagorean self‐awareness intervention: A novel cognitive stress management technique for body weight control. European journal of clinical investigation, 49(10), e13164.
- Anagnostouli, M., Babili, I., Chrousos, G., Artemiadis, A., & Darviri, C. (2019). A novel cognitive-behavioral stress management method for multiple sclerosis. A brief report of an observational study. Neurological research, 41(3), 223-226.
- Chatzikonstantinou, F., Miskedaki, A., Antoniou, C., Chatzikonstantinou, M., Chrousos, G., & Darviri, C. (2019). A novel cognitive stress management technique for acne vulgaris: a short report of a pilot experimental study. International journal of dermatology, 58(2), 218-220.
- Tsoli, S., Vasdekis, S., Tigani, X., Artemiadis, A., Chrousos, G., & Darviri, C. (2018). A novel cognitive behavioral treatment for patients with chronic insomnia: A pilot experimental study. Complementary therapies in medicine, 37, 61-63.
- Bitchava, I. C., Paleologou, A. M., Chrousos, G. P., Artemiadis, A. K., & Christina, D. (2017). Pythagorean Self-Awareness serves effectively for Stress Management on Freshmen: A quasi-experimental study. SOCRATES, 5(2), 15-37.
- Darviri, C., Zavitsanou, C., Delikou, A., Giotaki, A., Artemiadis, A., Terentiou, A., & Chrousos, G. P. (2016). A novel non-pharmaceutical treatment for patients with mild cognitive impairment. Psychology, 7(5), 678-686.
- Darviri, C., Zavitsanou, C., Delikou, A., Giotaki, A., Artemiadis, A., Anagnostouli, M., & Chrousos, G. P. (2016). Pythagorean self-awareness serves successfully as a new cognitive behavioral-based technique in multiple sclerosis physical and psychosocial well-being and quality of life. Psychology, 7(4), 572-583.
- Voulgari F., Chrousos G.P., Darviri C. Pythagorean self-awareness in care givers of disabled patients. European Molecular Biology network (EMBnet)
- Miskedaki A., Bonakis Α., Chrousos G.P. Darviri C. Pythagorean self-awareness intervention in sleep apnea.
- Lali P., Karavis M., Artemiadis A., Argyra E., Pelekasis P., Chrousos G.P., Darviri C. The effect of Pythagorean Self- Awareness on Fibromyalgia Patients: A Quasi – Expertimental Study.Advances in Experimental Medicine and Biology
- Kapogiannis A., Darviri C., Artemiadis A., Makris G., Tsoli S., Mantzou A., Bachourou Th., Stefanaki Ch., Chrousos G.P., Pervanidou P. Implementing a Stress- Management Intervention Program in children with attention deficit hyperactivity disorder.
- Gorgili K., Artemiadis A., Tigani X., Varvogli L.,Chrousos G.P., Darviri C . Stress management for patients with irritable bowel syndrome. An experimental study.Advances in Experimental Medicine and Biology